آثاری چون مهمان مامان، لیلا و هامون از پرمخاطب‌ترین آثاری است که داریوش مهرجویی خلق کرده است. درحالی‌که اخبار دلخراشی از این کارگردان به گوش می‌رسد، اما در نگاه حقوقی – کیفری باید توجه مخاطب را به سمت و سوی اصل داستان برد.

نوع فوت آقای مهرجویی و همسرش «قتل به وسیله ضربات جسم برنده» عنوان شده ، اما از علل قتل و انگیزه قاتل احتمالی تاکنون صحبتی به میان نیامده است.

آثار جسم برنده‌ای بر پیکر این هنرمند ایرانی مشهود است. براساس گزارش پزشکی قانونی، به علت خونریزی شدید حاصل از این جراحات، فوت حاصل شده که در صورت یافتن قاتل احتمالی و اثبات رابطه سببیت میان ضربات وی و این خونریزی، بر اساس ماده ۲۹۰ قانون مجازات اسلامی قتل می‌تواند درحکم عمد تلقی شود. 

نکته بعدی انگیزه قاتل است که اگر ابعاد سیاسی داشته باشد، فارغ از ابعاد قتل یک فرد برجسته، ماجرا ابعاد بین‌المللی نیز پیدا می‌کند.

از طرف دیگر باتوجه به اتفاقات سال گذشته و موضع‌گیری‌های مرحوم مهرجویی دراین‌باره برخی از رسانه‌ها، انگیزه قاتل یا قاتلان این واقعه را مواضع مرحوم  در نفی اغتشاشات اظهار کردند و آن را در دنباله تهدیداتی می‌دانند که از مدت‌ها پیش مطرح شده بود که درصورت اثبات آن جمهوری اسلامی ایران – به‌عنوان حاکمیت - در راستای حفاظت از تمامیت جسمانی و حیثیتی شهروندان خود حق اقامه دعوی برعلیه آمر یا آمران این قتل را نیز خواهد داشت.

چنانچه در فضای مجازی دیده می‌شود همسر داریوش مهرجویی نیز چند ماه پیش به این مسئله اشاره کرده بود. از سویی دیگر همسر مرحوم، وحیده محمدی‌فر از کشف حجاب برخی بازیگران سینما طی چند وقت اخیر انتقاد کرده بود.

البته اگر این قتل براساس انگیزه‌های مادی و یا سرقت اتفاق افتاده باشد، یک جرم مشدد است که منتهی به یک رفتار منتج به تعدد جرم شده است (همچون سرقت مقرون به آزار، قتل، ورود غیرمجاز، تهدید و...) و تشخیص تشدید مجازات با قاضی خواهد بود. حال اگر ملیت فرد قاتل بنا برگمانه‌زنی‌های موجود، غیرایرانی باشد، ممکن است پرونده ابعاد پیچیده‌ای پیدا کند، تا حدی که حقوق بین‌الملل کیفری هم در آن نقش‌آفرین باشد که از جمله اقدامات می‌توان به محفوظ بودن حق مجازات قاتل غیرایرانی در به قتل رساندن مقتول ایرانی برای دادگاه‌های ایرانی اشاره کرد که در هر صورت در جرم قتل درکنار جنبه خصوصی جرم، جنبه عمومی آن نیز پابرجاست؛ بنابراین باید منتظر بود تا تحقیقات پلیس پیش برود و قاتل یا قاتلان احتمالی دستگیر و ابعاد مختلف پرونده آشکار شود. 

باوجود این و به‌رغم ابهامات موجود، آنچه باید مورد توجه واقع شود، این است که سرعت در رسیدگی به این پرونده می‌تواند دامن زدن به یک حاشیه‌سازی را خنثی کند. بنابراین باتوجه به حساسیت فعلی در حوزه بین‌الملل لازم است نهاد متولی با اولویت بیشتری به بررسی این فوت بپردازد.